Rok 2014 - stagnacja czy stabilny rozwój?

Jaki był ten rok 2014 r. w sferze czytników i rynku publikacji elektronicznych? Na pewno nie był rokiem technologicznej rewolucji czy przełomu na rynku książki elektronicznej. Nie doczekaliśmy się ani kolorowego epapieru ani zrównania (w dół) stawek VAT na ebooki i książki tradycyjne. Na polskim rynku nie pojawił się żaden wielki gracz gotów zjeść konkurencję na śniadanie.

Jeśli chodzi o czytniki, to mogliśmy zobaczyć w minionym roku kilka technologicznych nowalijek. Po pierwsze - "odkryto", że czytnik e-booków może być wodoodporny. Prym pierwszeństwa miał PocketBook Aqua, Kobo Aura H2O, Tolino Vision 2. Po drugie pojawiły się pierwsze urządzenia z czujnikami, pozwalającymi na automatyczne regulowanie doświetlenia ekranu w zależności od światła z otoczenia - Kindle Voyage i PocketBook Sense.

Nowy czytnik Amazonu Kindle Voyage odebrał palmę pierwszeństwa pod względem gęstości siatki pikseli liczbą 300 ppi w ekranie E Ink Carta, wyprzedzając czytniki Kobo H2O z E Ink Carta, Kobo Aura HD oraz Onyx T68 z ekranami E Ink Pearl. Kolejną innowacją w czytniku Amazonu były czujniki nacisku na ramce czytnika.

Do klubu czytników z ekranami E Ink Carta, który przed rokiem był okupowany w całości przez Amazon, dołączyły czytniki Tolino Vision, PocketBook Ultra i Kobo H2O.

W stajence Amazon nastąpiły poważne zmiany. Pewnym zaskoczeniem dla mnie było wprowadzenie do oferty Kindle Voyage - czytnika "premium" w cenie "premium" - $199. Z oferty został wycofany poczciwy Kindle tzw. Classic i został zastąpiony Kindle z dotykowym ekranem.

W związku z ostatnimi skokami cen dolara i polityką cenową Amazonu na rynku niemieckim, na którym amerykański gigant konkuruje z sojuszem "Tolino", zamawianie Kindle w amazon.com stało się jeszcze bardziej niekorzystne cenowo dla polskiego nabywcy. Obecnie Kindle Paperwhite 2 na Allegro to wydatek 450-500 zł, a zamówienie w Amazon.com to przy obecnym kursie dolara (ok. 3,60) to wydatek ok. 700 zł.

Jedną z coraz częściej rozważanych opcji zakupu Kindle Paperwhite 2 może być zamówienie przez pośrednika w Niemczech i przesłanie do Polski. Koszt wyniesie wówczas 99 euro za czytnik, ok. 8,5 euro za przesyłkę, czyli ok. 462 zł  + ewentualne koszty przelewu i opłaty bankowe.

Amazon zawitał na polskim rynku... Nie jest to jednak rynek publikacji elektronicznych lecz rynek pracy. W Poznaniu i Wrocławiu powstały dwa centra logistyczne amerykańskiego giganta. Być może dojdzie do paradoksalnej sytuacji, w której zamawiany z Polski Kindle będzie wędrował do Goerlitz lub Żytawy, gdzie przez pośrednika będzie wysyłany z powrotem do Polski.

2014 był rokiem istotnych zmian w czytnikach firmy PocketBook. Gruntownym zmianom został poddany ekran startowy. Nowe rozwiązanie wprowadzono w PocketBook Ultra i PocketBook Sense. Pierwszy z wymienionych został wyposażony w aparat i oprogramowanie OCR. Niestety nie działa ono na tyle płynnie i sprawnie, by mogłoby być użyteczne. Firma PocketBook stawia nie tylko na integracje z Dropboxem, ale wprowadziła możliwość wysyłki na czytnik za pośrednictwem mejla.

Onyx podąża wytyczoną w poprzednim roku ścieżką androidyzacji. Po zbierających całkiem pochlebne opinie Onyx C65 Afterglow oraz Onyx C65 Storia, nastąpił zbierający krytycznych głosów Onyx T68 Lynx i oczekujący na dopracowanie Onyx C65 Afterglow 2. Oba czytniki zostały wyposażone w możliwość instalowania aplikacji z Google Play. W ofercie Onyxa pojawił się także budżetowy model obsługiwany przyciskami Onyx Boox C65 Classic z dość okrojonymi funkcjonalnościami, w porównaniu do innych czytników tego producenta.

Według danych sprzedaży czytników z allegro.pl opublikowanych przez Roberta Nowaka na blogu eczytniki24.pl, w drugiej połowie 2014 można zaobserwować spadek w porównaniu z analogicznym okresem 2013 r. Może to stanowić zwiastun stopniowego nasycania i tak niezbyt chłonnego polskiego rynku.

Najważniejszym wydarzeniem 2014 r. w Polsce z pogranicza dystrybucji e-booków i świata czytników, które się... nie miało miejsca, było wprowadzenie na rynek nowego czytnika Merbook zintegrowanego z eksięgarnią Merlin.

Na świecie wydarzeniem nie najlepiej wróżącym dla rynku czytników był rezygnacja przez firmę Sony produkcji tych urządzeń. Sony odpuściło największy amerykański rynek e-booków, odstępując swoich klientów Kobo. Warto przypomnieć, że japoński koncern był pionierem w zakresie czytników z ekranami E Ink. Trudno odejście jednego z większych graczy znać za dobry znak dla branży.

Na polskim rynku cyfrowej książki, widać pierwsze oznaki postępującej konsolidacji. Żywot zakończy marka Nexto.pl, którą zakupił e-Kiosk S.A.. należący grupy Gremi, której założycielem i głównym udziałowcem jest Grzegorz Hajdarowicz. Dotychczasowi użytkownicy Nexto.pl otrzymali mejl z prośbą o wyrażenie zgody na przeniesienie konta do e-Kiosk. Konta, które nie zostaną przeniesione, mając ulec usunięciu.

Pod koniec roku 2014 dokonała dwuletniego żywota eksięgarnia ebooki.allegro.pl. Nie oznacza to, że ebooki zniknęły całkiem z allegro. Można je kupić na platformie sprzedażowej, na której znajduje się ok. 27 500 pozycji z eksięgarń Virtualo oraz Lideria.pl. Nakłady na stworzenie ślicznej księgarni z półeczkowym designem, okazały się pieniędzmi wyrzuconymi w błoto. Skoro gracz z takim potencjałem jak Allegro odpuszcza, to może to znaczyć, że gra o rynek e-booków to nie wykrojenie jak największego kawałka tortu, ale ciężki kawał chleba.

Z ostatnich tygodni mamy również inny przykład powolnej integracji rynku. Grupa Helion do której należy eksięgarnia ebookpoint.pl przejęło wydawnictwo Złote Myśli - jednego z pionierów rynku e-booków w Polsce.

Jeśli chodzi o rynek książki elektronicznej to nadal mamy biegunkę promocji z okazji Dnia Babci, Dziadka, Matki, Ojca, Chłopaka, Jubileuszu Naszej Księgarni i itp, nawałnicę newsletterów oraz prężnie rozwijające się porównywarki cen, do których grona w tym roku dołączyło bookto.pl. Nie sposób zauważyć, że oferta e-booków stale rośnie, nie tylko w obszarze bestsellerów. Miłym zaskoczeniem było dla odszukanie paru podręcznika akademickiego, z którego uczyłem się na studiach.

Legimi po mocnym wejściu w poprzednim roku z ofertą abonamentową dostępną czytnikach Onyx C65 Afterglow i Onyx T68 Lynx, poszerzyło swoją ofertę o usługę subskrypcji - Book Box, w ramach której za stałą opłatę 13,99 zł (przez pierwszy miesiąc, potem 14,99, a po 6 miesiącach znowu 13,99 zł) przez pierwszy miesiąc możemy wybrać jedną z dostępnych w danym miesiącu książek. Book Boxa możemy również kupić na prezent. Mam nadzieje, że usługa będzie się rozwijać i pojawią się zestawy tematyczne.

W kwestii VATu na ebooki to powody do optymizmu mogą mieć Włosi, który wraz ze starym rokiem 2014 pożegnali wyższą stawkę na VAT na ebooki. Od początku 2015 w słonecznej Italii wynosi ona tylko 4 %. Skoro mogą Luksemburczycy, mogą Francuzi, mogą Włosi to dlaczego nie my? Pozostaje liczyć, że niższy VAT przywędruje z ziemi włoskiej  do Polski.

Czego można sobie w tym roku życzyć? Obyśmy w nim przeczytali więcej niż w poprzednim i mniej niż następnym, by nie bolały nas oczy, byśmy mieli z kim o tym, co przeczytaliśmy, pogadać.